Chỉ định cắt amiđan cần phải được cân nhắc chu đáo, sau quá trình thăm khám và theo dõi toàn diện người bệnh. Nếu chỉ định không đúng thì không chỉ gây ra các tai biến, biến cố tức thời sau khi cắt (nhiều khi nguy hiểm đến tính mạng) mà còn để lại các hậu quả lâu dài, ảnh hưởng đến toàn trạng người bệnh như làm mất đi sức đề kháng, miễn dịch quan trọng của cơ thể ở đường hô hấp và đường ăn.

Sau đây là những nguyên tắc cơ bản cần phải lưu ý trong chỉ định và chống chỉ định cắt amiđan.

1. Chỉ định

– Những người bị viêm amiđan cấp nhiều đợt trong năm (thường trên 5 đợt).

– Amiđan quá phát có ảnh hưởng đến việc nuốt, nói, thở.

– Gây biến chứng kế cận như viêm mũi xoang, viêm thanh – khí quản, viêm tai giữa, viêm họng mạn.

– Gây biến chứng xa như viêm đại tràng, viêm thận, viêm hẹp van tim, thấp khớp cấp (trừ thấp tim do liên cầu tan huyết nhóm A).

– Gây ảnh hưởng tới sự phát dục của trẻ, hay bị đau yếu luôn mệt mỏi.

2. Chống chỉ định

– Khi đang viêm amiđan cấp hoặc đang có biến chứng áp xe amiđan.

– Khi đang bị viêm, nhiễm khuẩn cấp như viêm mũi, xoang cấp…. nhiễm khuẩn lây như cúm, ho gà, sởi,… kể cả những trường hợp viêm cấp do biến chứng amiđan như viêm thận cấp, thấp khớp cấp… thì cần phải điều trị theo chỉ định, hết đợt cấp mới được cắt.

– Trường hợp có trào ngược dạ dày thực quản.

– Người có bệnh mạn tính chưa ổn định, đặc biệt cần lưu ý tới lao, nhất là lao sơ nhiễm, các thể tiềm tàng.

Có bệnh về máu hoặc rối loạn yếu tố đông máu.

Có bệnh tim mạch như suy tim, thấp tim, tăng huyết áp,…

Người có cơ địa dị ứng như hen…

Phụ nữ đang có thai, đang có kinh nguyệt.

– Khi địa phương đang có dịch, nhất là dịch lây lan theo đường hô hấp như bạch hầu, sốt xuất huyết,…

– Không nên cắt amiđan ở trẻ quá nhỏ (dưới 5 tuổi) vì sẽ làm mất cơ chế miễn dịch sớm, gây sang chấn tinh thần. Cũng cần phải cân nhắc khi cắt amiđan cho người nhiều tuổi vì các mạch xơ cứng, khó tự cầm máu.

CẦN NHỚ

– Cắt amiđan là biện pháp thích hợp nhưng cần phải chỉ định đúng (lưu ý tới chống chỉ định) và chăm sóc sau phẫu thuật tốt.

– Viêm amiđan mạn gây ra những biến chứng tại chỗ, kế cận, xa và toàn thân (thuyết về viêm có giá trị).

– Không nên cắt amiđan ở trẻ quá nhỏ, trừ khi gây ảnh hưởng tới việc thở.

– Với trẻ em khi cắt amiđan thì nên đồng thời nạo VA (nếu có).

– Không nên cắt amiđan khi đang bị viêm cấp, áp xe; nếu thật cần thiết thì phải có bảo trợ kháng sinh tốt.